Z Nowym Rokiem w życie wejdą istotne zmiany w prawie dotyczącym e-commerce. Od początku stycznia 2023 roku, obowiązywać zaczną unijne dyrektywy – tzw. Omnibus oraz dyrektywa towarowa i cyfrowa. Wspomniane przepisy nakładają na sprzedawców nowe obowiązki, z których będą musieli się wywiązywać pod groźbą wysokich kar finansowych. Sprawdź, czy Twój biznes jest gotowy na nadchodzące zmiany prawne.
Nowe obowiązki informacyjne wynikające z dyrektywy Omnibus
Dyrektywa Omnibus, czyli Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/2161 wprowadza szereg zmian, których celem jest poprawa ochrony praw konsumenta. Zgodnie z założeniami dyrektywy, klienci na terenie UE mają być równo traktowani. Aby to osiągnąć, na sprzedawców nałożono nowe obowiązki informacyjne.
Obniżanie cen produktów
Wraz z wejściem w życie nowych przepisów, każda informacja o obniżce będzie wymagała podania informacji o najniższej cenie, w której dostępny był dany produkt przez ostatnie 30 dni przed wprowadzeniem nowej obniżki.
Jeżeli jakieś towary zostały dopiero wprowadzone do obrotu i nie znajdowały się w ofercie przez czas 30 dni lub dłuższy, to obok informacji o obniżce należy umieścić wzmiankę o najniższej cenie, która obowiązywała na dany produkt od dnia wprowadzenia go do sprzedaży, do dnia, w którym wprowadzona została obniżka.
Prowadzisz sprzedaż na platformach marketplace? Jeśli tak, to koniecznie upewnij się, że administrator udostępnił ci funkcjonalności, ułatwiające informowanie klientów o obniżkach, z uwzględnieniem nowo wprowadzonych zmian prawnych.
Dodawanie opinii o produktach lub sklepie
Wspomniana dyrektywa Omnibus nakłada na sprzedawców nowe obowiązki dotyczące nie tylko informowania o obniżkach, ale też konieczności weryfikacji opinii, dodawanych na temat ich sklepu lub produktów. Na barkach sprzedawców będzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że opinie zostały wystawione przez konsumentów, którzy faktycznie nabyli dany produkt.
Celem nowych obowiązków ma być zapobieganie rozprzestrzeniania się nieuczciwych praktyk, polegających na dodawaniu fałszywych opinii, wprowadzających w błąd innych konsumentów. Zakres nieuczciwych praktyk obejmuje m.in. dodawanie opinii przez właściciela sklepu oraz jego rodziny/znajomych (na prośbę właściciela, bez faktycznego kupienia i korzystania z produktów) oraz zakup pozytywnych opinii.
Informacje na temat tego, w jaki sposób sprawdza się opinie, można umieścić bezpośrednio przy opiniach, w regulaminie sklepu lub w oddzielnej zakładce.
Proces weryfikowania można przeprowadzić np. na podstawie historii zakupu, wysyłając do klientów prośbę o wystawienie opinii. Kiedy opinia zostanie dodana, właściciel sklepu (lub jego pracownik) powinien ją zweryfikować, a następnie, jeżeli wszystko będzie w porządku, opublikować ją na swojej stronie.
Kary – co grozi sprzedawcom, którzy nie wypełnią obowiązku informacyjnego?
Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ma prawo nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną wynoszącą do 20 000 złotych. Jeżeli sprzedawca nie wypełni obowiązków informacyjnych trzy lub więcej razy w przeciągu 12 miesięcy (liczonych od pierwszego uchybienia), to kara ta może wzrosnąć do kwoty sięgającej 40 000 złotych.
Należy jednak mieć świadomość, że wspomniane kary pieniężne są wprowadzone bezpośrednio przez ustawę. Nie są to jednak jedyne konsekwencje grożące przedsiębiorcom, którzy nie wypełniają swoich obowiązków informacyjnych dotyczących obniżek. Prezes UOKiK może uznać taką praktykę za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji nałożyć na sprzedawcę karę, wynoszącą do 10% wysokości obrotu, uzyskanego przez danego przedsiębiorcę w roku obrotowym poprzedzającym nałożenie kary.
Prezes UOKiK ma ponadto możliwość nałożenia kary wynoszącej do 2 000 000 złotych na osoby zarządzające. W przypadku spółek kapitałowych będą to członkowie zarządu.
Niedopełnienie obowiązków informacyjnych może zostać uznane za wykroczenie, na mocy art. 139b Kodeksu Wykroczeń, a w konsekwencji, na przedsiębiorcę może zostać nałożona kara grzywny do 5 000 złotych.
Zmiany w regulaminach sklepów na mocy dyrektywy Omnibus
Wraz z początkiem roku 2023 każdy regulamin sklepu internetowego musi zawierać m.in.:
- adres przedsiębiorstwa i poczty elektronicznej oraz numer telefonu,
- informacji o przewidzianej przez prawo odpowiedzialności sprzedawcy, w razie braku zgodności świadczeń związanych z umową,
- aktualizację postanowienia dotyczącego prawa do odstąpienia od umowy w przypadku treści cyfrowych
Ponadto, na formularzu zwrotu powinien znajdować się adres mailowy sprzedawcy.
Zmiana zasad dotyczących reklamacji – dyrektywa towarowa
Wraz ze zmianą przepisów, regulacje dotyczące rękojmi zawarte w Kodeksie cywilnym nie będą znajdować zastosowania podczas zawierania umowy sprzedaży, dostawy oraz o towar (dzieło). Zamiast tego obowiązywać będą przepisy ustawy o prawach konsumenta.
Nowe przepisy wprowadzają korzystne dla konsumentów zmiany, ponieważ rozszerzają ich uprawnienia w przypadku, w którym towar będzie niezgodny z umową. W przypadku stwierdzenia niezgodności, klient będzie miał prawo zażądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
Naprawa lub wymiana towaru
Od 1 stycznia 2023 roku, klient może sam określić, czy chce naprawić, czy wymienić towar. Sprzedawca jednak ma prawo odwrócić żądanie (wymienić w przypadku żądania naprawy i na odwrót), jeżeli:
- nie jest w stanie spełnić żądania, np. z powodu braku towaru, co umożliwiłoby jego wymianę,
- spełnienie żądania wiązałoby się z nadmiernymi kosztami
Obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy
W sytuacji, w której naprawa/wymiana towaru jest niemożliwa, klient ma prawo do ubiegania się o:
- obniżenie ceny,
- odstąpienie od umowy (zwrot towaru)
Sprzedawca ma:
- 14 dni na zwrot różnicy między ceną obniżoną, a początkową (liczone od dnia otrzymania informacji o chęci obniżenia ceny towaru z powodu braku zgodności z umową),
- 14 dni (liczone jak wyżej) na zwrócenie pieniędzy klientowi, który zdecydował się na odstąpienie od umowy
Nowy termin domniemania braku zgodności towaru z umową zostanie wydłużony z roku na dwa lata.
Rozróżnienie usługi od treści – dyrektywa cyfrowa
Następną istotną zmianą, która pojawi się w przepisach dla e-commerce będzie rozróżnienie usługi cyfrowej od treści cyfrowej.
Treść cyfrowa – dane wytwarzane i dostarczane w postaci cyfrowej, będące gotowymi produktami, takimi jak audiobooki, e-booki, nagrania, jednorazowo dostarczane klientowi po zakupie.
Usługa cyfrowa obejmuje dodatkowe świadczenia, pozwalające na:
- wspólne korzystanie z danych w postaci cyfrowej,
- wytwarzanie/przechowywanie/przetwarzanie danych w postaci cyfrowej,
- inne formy interakcji za pomocą danych w postaci cyfrowej
Zmiany związane z dyrektywą cyfrową
Do regulaminu sklepu należy wprowadzić zapisy związane z procedurą reklamacyjną w przypadku braku zgodności między treścią cyfrową, a zawartą umową.
Jeżeli sprzedajesz nie treści, a usługi cyfrowe, to twój regulamin powinien zawierać dodatkowe przepisy dotyczące prawa do odstąpienia od umowy w przypadku usługi – odstąpienie od umowy w terminie 14 dni.
